काठमाडौँ । फिच रेटिङले  नेपालको रेटिङ गरेको छ । नेपालको कन्ट्री रेटिङ भएको यो पहिलो पटक हो ।

सो रेटिङमा नेपालले डबल बी माइनस रेटिङ पाएको छ । नेपालले स्थिर आउटलुकको साथ डबल बी माइनसको दीर्घकालीन विदेशी मुद्रा जारीकर्ता पूर्वनिर्धारित रेटिङ (आइडीआर) प्राप्त गरेको छ।

रेटिङले नेपालको न्यून र उच्च सहुलियतपूर्ण आन्तरिक र बाह्य ऋणको बोझ रहेको देखाएको छ भने बलियो बाह्य तरलता र जलविद्युत क्षेत्रले रेखदेख गरेको ठोस वृद्धि सम्भावनाहरू झल्काएको छ। यो एक अविकसित अर्थतन्त्र विरुद्ध सन्तुलित अवस्था हो । नेपालमा बाह्य झट्का र प्राकृतिक प्रकोपहरूको जोखिममा बढी भएको उल्ले गरिएको छ। प्रतिव्यक्ति जीडीपी र सुशासन मेट्रिक्समा नेपालले डलब बी रेट पाएको छ । यो ममाध्यकभन्दा तल हो । तर सन् २००६ मा सशस्त्र द्वन्द्वको अन्त्य र त्यसपछिको राजनीतिक सङ्क्रमणपछि सुधार भइरहेको उल्ले गरिएको छ ।

रेटिङले संघीय सरकारको ऋण कुल गार्हस्थ उत्पादनको ५५ प्रतिशत पुगेको अनुमान गरेको छ । नेपालको अन्तराष्ट्रिय मुद्रा कोष अन्तर्गत आर्थिक वृद्धि र वित्तीय समेकनमा आएको वृद्धिको बीचमा आगामी वर्षहरूमा ऋण यही स्तरहरूमा रहने अपेक्षा गरिएको छ । गैर९वित्तीय आकस्मिक दायित्वहरू सीमित देखिएका छन् । नेपालको अनुगमन र निरीक्षण अझै व्यापक हुन नसकेको रेटिङले देखाएको छ । नेपालका प्रदेश सरकारहरूको ऋण नभएको पनि उल्लेख गरिएको छ ।

नेपालको ऋण बहन क्षमता भने बलियो रहेको उल्लेख गरिएको छ । सन्र २०२४ मा नेपाल सरकारको ब्याज भुक्तानी कुल राजस्वको किरब ८ प्रतिशत पुगेको उल्लेख गरिएको छ । सरकारी ऋणको ४० प्रतिशतभन्दा बढी बाह्य र अत्यधिक सहुलियतपूर्ण ऋण रहेको बताइएको छ । नेपालको वाह्य ऋण औसतमा लगभग १३ वर्षमा परिपक्क हुने र औसत ब्याज दर लगभग १ प्रतिशत रहेको उल्लेख गरिएको छ  तीन वर्षभन्दा कमको परिपक्वता भएको घरेलु ऋणमा पनि वास्तविक ब्याजदर कम छ। रेटिङका अनुसार यसले तरल बैंकिङ क्षेत्रलाई प्रतिबिम्बित गर्दछ जुन ठूलो रेमिटेन्स प्रवाह र कम नीति दरहरू द्वारा वित्त पोषित छ जुन पूँजी नियन्त्रणको साथ छ।

सन् २०२६ मा अल्पविकसित देशको हैसियतबाट उत्तीर्ण भएपछि नेपालले अझै पनि सहुलियतपूर्ण कोषको बलियो उपलब्धताको आनन्द लिने अपेक्षा रेटिङ कम्पनीको छ ।