काठमाडौं । नेपाली अर्थतन्त्रको साढे ११ प्रतिशत हिस्सा राख्ने पशुपालन क्षेत्र लम्पी स्किनलगायतका संक्रामक रोगका कारण संकटग्रस्त बन्दै गएको छ ।
पशुमा लम्पी स्किन, अफ्रिकन स्वाइन फिभर, खोरेत, पिपिआरजस्ता संक्रमण देखिइरहेका बेला पछिल्लो पटक लम्पी स्किनबाट देशभर साढे ५ लाख पशु संक्रमित भइसकेको नेपाल पशु चिकित्सा परिषदले जनाएको छ ।
परिषदका निमित्त रजिष्ट्रार डा. मनोजकुमार शाहीका अनुसार लम्पी स्किनको संक्रमण ७१ जिल्लामा पुगिसकेको छ ।
‘हामीसँग उपलव्ध करिव एक महिना अघिको तथ्यांकका आधारमा मात्र भन्ने हो भने ७१ जिल्लामा संक्रमण फैलिएको छ भने २१ हजार पशु मरेका र साढे ५ लाख पशु बिरामी परेका छन्,’ डा शाहीले जानकारी दिए ।
यो भाइरस संक्रमण भएपछि पशुको मृत्यु हुने, दूध तथा मासु उत्पादन कम हुने, तुहिने÷गर्भपतन हुने, छाला उत्पादन कम हुने जस्ता जोखिम हुने उनको भनाइ छ ।
रोग निको भएका पशुमा समेत दीर्घकालीन असर रहिरहने खतरा हुने भएकाले समयै लम्पी स्किन रोगको उपचार गराउनु पर्ने चिकित्सहहरुको जोड छ ।
चिकित्सकहरुका अनुसार यो रोग लागेका पशुको उपचारपछि पनि साँढे तथा राँगामा प्रजनन् क्षमता नआउने, गाईमा लामो बेतान्तर (लामो समयपछि मात्र व्याउने), दूध उत्पादनमा ५० प्रतिशतसम्म कमी आउने समस्या हुन्छ ।
यो विकराल समस्या भएको भन्दै परिषदले सरकारलाई पटक पटक पशु चिकित्सकको पर्याप्त व्यवस्था गर्न, खोप तथा उपचार कार्यक्रमलाई अभियानका रुपमा अघि वढाउन सचेत गराउँदै आएको छ ।
तर सरकारले हालसम्म लम्पी स्किन रोगको उपचारमा त संवेदनशीलता देखाएको छैन नै, क्षतिपूर्तिका लागि कानुन समेत बनाएको छैन ।
नेपालमा हाल ७४ लाख १३ हजार १९७ वटा गाई र ५१ लाख ३२ हजार ९३१ वटा भैसी गरी १ करोड २५ लाख ४६ हजार १२८ वटा गाइभैँसी पालन भइरहेको पशु चिकित्सा परिषदको तथ्यांकमा उल्लेख छ ।
